دولت سیاستهای متعددی را برای حمایت از گندمکاران در طول برنامههای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ایران اجرا کرده است. این پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت راهبردی محصول گندم، به بررسی استانی تأثیر سیاستهای مرتبط با یارانه نهادهها و بیمه محصولات کشاورزی پرداخته است. در این راستا، شاخص حمایتهای بودجهای شامل یارانه انرژی، کود و سم، بیمه کشاورزی و تسهیلات بانکی برای گندم در استانهای مختلف، طی دورههای برنامههای اول تا پنجم توسعه محاسبه شده و استانها با بهرهگیری از قضیه حد مرکزی، خوشهبندی شدهاند. نتایج نشان داد که سیاستهای حمایتی یکنواخت دولت، توزیع نابرابری در استانهای مختلف ایجاد کرده است؛ به گونهای که بیشترین میزان حمایتهای بودجهای برای تولید هر کیلوگرم گندم در برنامه اول توسعه به استان مازندران (812 ریال)، در برنامه دوم به استان تهران (479 ریال)، در برنامه سوم و چهارم به جنوب استان کرمان (به ترتیب با 517 و 669 ریال) و در برنامه پنجم توسعه به استان ایلام (1896 ریال) اختصاص یافته است. این تفاوت در میزان حمایت استانی ناشی از عوامل گوناگونی مانند روشهای مدیریتی در مزرعه، الگوی مصرف نهادهها، سطح فناوری و میزان بهرهوری بوده است. بر اساس این یافتهها پیشنهاد میشود که حمایتهای بودجهای بر اساس خوشهبندی استانی تخصیص یابد تا سیاستهای حمایتی به گونهای تنظیم شود که استانهای دارای مزیت نسبی بالاتر، به شکل مؤثرتری از این حمایتها برخوردار شوند.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |